Google tag manager چیه و چرا باید ازش استفاده کنیم؟ اگه تاحالا اسم GTM رو نشنیدین باید بگم که کلی سوپرایز توی راهه و قراره حسابی شوکه بشین! تو این مقاله قراره راجع به ابزار آنلاینی باهاتون حرف بزنم که در ردیابی کدها و جمع‌آوری تجزیه و تحلیل‌های وبسایت بهتون کمک می‌کنه، همچنین میتونه در رابطه با گوگل انلیتیکس مورد استفاده قرار بگیره تا جمع‌آوری داده‌ها ساده‌تر انجام بشه!
بهتره با جواب دادن به سوالات رایج درباره GTM کار رو شروع کنیم:
- گوگل تگ منیجر چیه؟
- تو چه مواردی از GTM استفاده می‌کنیم؟ آیا استفاده‌ش راحته؟
- فرقش با گوگل آنالیتیکس چیه؟
- چرا باید Google tag manager استفاده کرد؟
- چه خوبی و بدی‌هایی داره؟
- با گوگل منیجر به چی می‌رسم؟
Google tag manager چیه؟
گوگل تگ منیجر یه ابزار رایگانه که به شما اجازه میده تگ های تجاری (کدهای اسنیپت یا tracking pixel) رو روی وبسایت (یا اپ موبایل) بدون اینکه کدی رو تغییر بدین، مدیریت کنید و گسترش بدین.
یه مثال ساده از نحوه کار GTM براتون دارم؛ اطلاعات از یه منبع داده (وبسایت خودتون) به‌وسیله Google tag manager با یه منبع داده دیگه‌ای (آنالیتیکس) به اشتراک گذاشته شده، وقتی که قراره کلی تگ رو مدیریت کنین، گوگل تگ منیجر بسیار کاربردی میشه چون که همه کدها تو یه مکان ذخیره میشن.
یکی از نکات مثبت خفن گوگل تگ منیجر اینه که شما (بازاریاب دیجیتال مارکتینگ) خودتون به تنهایی می‌تونین کدها رو مدیریت کنین، به هیچکس دیگه هم نیاز ندارین!
خوشحال شدین نه؟ به‌نظر کار ساده‌ایه! ولی خب متأسفانه باید بگم که از این خبرا نیست!!
خانم Angie Schottmuller گفته که:
نقل قولخبر بد اینه که GTM اشتباه فهمیده شده، بیش از حد و حتی اشتباه هم استفاده شده و درسته که ایده توانمند کردن بازاریابان برای راحت‌تر انجام دادن کارهای تکنیکی در وبسایت، ایده جذابیه ولی خرابیای ناشی از همین کارهای تکنیکی مثل کامل متوجه نشدن پیاده سازی درج کدها و تگ‌ها، میتونه به ساختار صفحه و عملکرد زمان لود اون آسیب برسون!
آیا استفاده از گوگل تگ منیجر کار راحتیه؟
گوگل درمورد گوگل تگ منیجر اینطوری گفته که:
GTM مدیریت تگ رو راحت می‌کنه، این راحتی و قابل اعتماد بودن به بازاریاب و وبمستر اجازه میده که همه تگ‌های وبسایت رو تو یه مکان مرتب کنند!
گفته میشه که این یه ابزار ساده ست و وبمسترها می‌تونن بدون حضور توسعه دهنده ، ازش استفاده کنند.
فکر کنم بعد از گفتن این حرف باید فرار رو بر قرار ترجیح بدم؛ چون به نظر من گوگل تگ منیجر انقدرها هم ابزار ساده‌ای نیست و برای کار کردن باهاش باید دانش فنی داشته باشین و یه سری از آموزش‌ها رو هم پاس کرده باشین (مثل دوره‌هایی که بیرون برگزار میشه یا خودآموز).
تأثیر دانش فنی
خب من گفتم دانش فنی! در واقع منظورم از این حرف این بود که شما نمی‌تونین بدون هیچ آموزش و پیش زمینه‌ای از این ابزار استفاده کنین و انتظار داشته باشین به یه نتیجه عالی برسین و تو مسیر هیچ مشکلی براتون پیش نیاد!
بله؛ برای اینکه بتونین تگ ها و متغیرها رو تنظیم کنین باید اطلاعات فنی کافی داشته باشین! مثلاََ اگه دارین پیکسل های فیسبوک رو جاگذاری می‌کنین، قطعاََ به دانشی از نحوه جاگذاری پیکسل‌های فیسبوک احتیاج پیدا می‌کنین.
اگه قراره یه سری ردیابی رویداد (event tracking) رو در Google tag manager تنظیم کنین، اولاََ باید بدونین “رویداد” چیه، دوماََ گوگل انالیتیکس چطوری کار می‌کنه، سوماََ چه داده هایی رو می‌تونین با رویدادها ردیابی کنین، پنجماََ گزارش‌های گوگل انلیتیکس چطورین و اینکه اسم کتگوری، فعالیت‌ها و برچسب‌هاتون رو چجوری انتخاب کنین.
استفاده از GTM در چه صورت جذابه؟
یه منحنی یادگیری وجود داره و وقتی که شما رو قله این منحنی باشین، جی تی ام درباره چیزهایی که می‌تونین ردیابی کنین خیلی جذاب و راحت میشه و در اون صورت می‌تونیم بگیم: البته که مدیریت چندتا تگ تو GTM کار راحتیه!!
درسته که گوگل تگ منیجر کار شما رو نسبت به قبل راحت‌تر کرده ولی بیشتر بازاریابان متوجه نمی‌شن که این ابزار چیه و اصلاََ قراره چیکار کنه و اینجاست که مشکلاتشون شروع میشه.
نحوه عملکرد Google tag manager
سه بخش اصلی برای گوگل تگ منیجر وجود داره:
- تگ‌ها: اسنیپت های جاوا اسکریپت یا پیکسل های ردیاب
- تریگرها: همون چیزی که به GTM میگه چه موقع یا چطوری کارشو شروع کنه! (فعال کننده)
- متغییرها: اطلاعات اضافه‌ای که ممکنه جی تی ام برای کارکرد تگ و تریگر نیاز داشته باشه.
چطوره یه توضیح کامل‌تری برای هرکدوم ارائه کنم:
تگ چیه؟
تگ ها اسنیپتِ کدها یا پیکسل های جاوا اسکریپتی هستند که برای جمع‌آوری دیتا یا ارسال اون‌ها به یه نرم افزار تجزیه و تحلیل مثل گوگل آنالیتیکس به سایت شما بدون برنامه نویسی اضافه میشن. ایجاد همچین تگ‌هایی میتونه برای سایت مفید باشه و به جی تی ام بگه چه کارهایی رو باید انجام بده، البته برعکسش هم وجود داره، یه تگ نامناسب میتونه اطلاعات غلطی رو از سایت شما بفرسته.
تگ های معمول در GTM عبارتند از:
- کد ردیابی Google Analytics Universal
- کد Adwords Remarketing
- کد ردیابی Adwords Conversation
- کد ردیابی Heatmap (Hotjar,CrazyEgg,etc…)
- پیکسل های فیسبوک
تریگر چیه؟
تریگر یا ماشه روشیه که تگی که شما تنظیمش کردین رو به کار میندازه، البته اکثر مردم با اسم فعال کننده صداشون میزنن!
در واقع ماشه به تگ میگه چه موقع چه کاری رو انجام بده! پس هر تگی باید حداقل یه تریگر داشته باشه، در غیر این‌صورت اون تگ فعال نمیشه.
متغییر چیه؟
و در آخر میریم سراغ سومین پارامتر GTM؛ یعنی متغییرها که در واقع اطلاعات اضافی هستند که ممکنه GTM برای تگ ها و عملکرد تریگر، بهش نیاز داشته باشه! به عبارت دیگه فعال کننده‌ها مقدار تریگر یا تگ هستند که به وسیله اون زمان اجرای تگ مشخص میشه و به عبارتی همونطوری که تگ به فعال کننده نیاز داره، فعال کننده هم به متغییر نیاز داره.
کاربرد اون‌ها اینطوریه که اگه کاربری روی لینکی کلیک کرد، مشخص بشه این لینک تو کدوم صفحه‌ست.
یکی از اساسیترین متغییرهای ثابتی که می‌تونین در جی تی ام تولید کنین شماره Google Analytics UA یا (شماره ID ردیابی) است.
این‌ها موارد خیلی اساسی در GTM بودند که شما برای مدیریت تگ ها روی سایت ، حتماََ باید باهاشون آشنا میشدین.
تفاوت گوگل تگ منیجر و گوگل انالیتیکس
- Google tag manager کاملاََ از گوگل انالیتیکس متفاوته و ابزاریه که کارش فقط ذخیره کردن و مدیریت کدهای نرم افزار ثالثه. هیچ موردی گزارش نشده و حتی هیچ روشی وجود نداره که نشون بده در GTM یشه آنالیز انجام داد.
در این ابزار برخلاف گوگل آنالیتیکس میشه هر تگی رو ادیت یا حذف کرد و به این صورت کار می‌کنه که یه سری دیتا از یه سورس به سورس دیگه منتقل میشن.
- Google Analytics برای گزارش‌ها و آنالیزهای واقعی به‌کار میره و همه‌ی اهداف ردیابی تبدیل یا فیلترها به‌وسیله اون مدیریت میشن!
پس میشه گفت همه گزارش‌ها تو گوگل آنالیتیکس انجام میشه (گزارش تبدیل، بخش‌های سفارشی، تجارت الکترونیک، زمان در صفحه، نرخ پرش، گزارش‌های شغلی و غیره). باید بگم که تو این ابزار امکان حذف یا ادیت همه تگ ها وجود نداره و خودش یه سورس دیتا به حساب میاد!
تنظیم GTM برای وب
برای راه اندازی این ابزار برای وبسایت چندتا مرحله آسون وجود داره.
تنها کاری که لازمه شما انجام بدین اینه که یه حساب کاربری ایجاد کنین که زمان زیادی هم نمی‌بره فقط برای تنظیمش وارد سایت Tagmanager.google.com بشین و یه اکانت برای خودتون بسازین. بعد باید برای Container یه اسم انتخاب کنین، سعی کنین اسم مرتبط با وب سایت و محتوایی که دارین باشه. بعد از اون باید یه سری شرایط و ضوابطی رو قبول کنین و سپس کدهایی که باید تو وبسایت جایگذاری کنین رو نشونتون میده،حالا HTML سایتتون رو باز کنین و کد رو جایگذاری کنین، حواستون باشه اگه این جایگذاری درست نباشه، پس عملکردشم درست نخواهد بود!
مزایای Google Tag Manager
- استفاده راحت. وقتی که سطح آگاهیتون رو در مورد این ابزار ارتقا دادین و تونسین چیزهایی رو یاد بگیرین، کارکردن با جی تی ام براتون جذاب میشه، اینطوری دیگه می‌تونین داده‌هایی که تو انالیتیکس براتون فرستاده شده رو شخصی سازی کنین.
- ردیابی رویدادها. می‌تونین رویدادهای اساسی مثل دانلود پیدیاف، کلیک روی لینک خروجی یا دکمه‌ها رو تنظیم و دنبال کنین، یا این که تجارت الکترونیکی محصولات و ردیابی‌های پیشرفته رو ترکیب کنین.
مثلاََ قراره همه لینک‌های خروجی وبسایت رو ردیابی کنیم. در GTM باید یه اسم برای کتگوری، فعالیت و برچسب انتخاب کنیم. اینجا Offsite، لینک و کلیک URL رو انتخاب کردیم!
توی گوگل انالیتیکس باید وارد قسمت Behavior>Events<Top Events<Offsit Link بشیم.
سپس برای گرفتن گزارش کامل، هم ایونت اکشن و هم برچسب رو انتخاب می‌کنیم. داده‌هایی که تو گوگل تگ منیجر تنظیم کردیم رو حالا می‌تونیم در گزارش آنالیتیکس ببینیم!
مزایای دیگر
- ممکنه به سایتتون کمک کنه که سریعتر بارگذاری بشه، البته با توجه به اینکه چه مقدار تگ استفاده کردین.
- با محصولات غیر گوگل کار می‌کنه.
- انعطاف پذیری بالا برای امتحان کردن تقریباََ هرچیزی که دلتون می‌خواد!
- همه کدهای نرم افزار ثالث در یه مکانن.
- GTM یه حالت پیش‌نمایش و اشکال زدایی داره، پس می‌تونین قبل از اجرای زنده هرچیزی، ببینید که چه چیزی کار می‌کنه و کدوم چیز کار نمی‌کنه. همچنین بهتون نشون میده که کدوم تگ‌ها روی صفحه تون فعالن.
قابلیت استفاده در صفحات AMP
خبر خوب اینه که استفاده از گوگل تگ منیجر فقط به صفحات وب محدود نمیشه و شما می‌تونین در صفحات AMP موبایل یا اپلیکیشن‌ها هم ازش استفاده کنین.
یکی از مزیت‌های بزرگ GTM اینه که بعد از تغییر یه تگ، دیگه لازم نیست ورژن اپلیکیشن تغییر کنه؛ چون اکثر کاربرها اپلیکیشنشون رو دیر به دیر آپدیت می‌کنن. راستش استفاده از گوگل تگ منیجر در صفحات AMP خیلی با استفاده اون در صفحات وب فرقی نداره، فقط گاهی اوقات یه سری تفاوت‌های جزئی به‌وجود میاد!
دلیل استفاده از این ابزار با توجه به مزیت‌های زیادش!
ببینین همونطور که الان خوندین، این ابزار مزایای خیلی زیادی داره و همین مزایا یه دلیل خوب برای استفاده از گوگل تگ منیجره! اولین مزیت رایگان بودنشه، کلاً همه کاری که شما باید انجام بدین اینه که یه حساب کاربری برای گوگل داشته باشین و چون رایگانه شرکتتون هیجوقت نگرانی راجع به کسری بودجه نخواهد داشت.
این یه ابزاریه که میتونه با گوگل انالیتیکس کار کنه و باعث میشه هر چیزی که بخوایین تو گوگل وجود داشته باشه و به مدیر این اجازه رو میده که بدونن اطلاعاتشون رو کجا می‌تونند پیدا کنن.
یه ویژگی خیلی مهم دیگه‌ش اینه که لازم نیست نگران امنیتش باشین، چون از استراتژی‌های خوبی برای محافظت از نام کاربری و رمز عبور، استفاده می‌کنه و اینطوری بهتون بگم که هیچکس نمی‌تونه وارد حساب کاربریتون بشه و اطلاعاتتون رو ببینه!
ردیابی شناسه کاربر یکی دیگه از قابلیت‌های این ابزاره که باعث میشه داده‌ها از کاربران واقعی جمع بشن نه فقط از دستگاهاشون و خب این خودش یه مزیت برای دقیق‌تر بودن اطلاعات جمع‌آوری شده‌ست و اینطوری می‌تونین دیگه رابطه‌ای با توسعه دهنده‌هایی که قیمتای گرون دارن نداشته باشین.
عاشقش شدین نه؟ زیاد خوشحال نشین هر گلی خاری داره!!
معایب گوگل تگ منیجر
- نیاز به دانش فنی دارین، حتی برای تنظیمات پایه. documentation گوگل رو برای نحوه تنظیم گوگل تگ منیجر چک کنین.پس از اینکه از “راهنمای سریع” گذشتین، شما رو به سمت یه راهنمای توسعه دهنده میبره (حواستون باشه این یه راهنمای بازاریاب نیست) و اگه دفعه اولتونه که از این ابزار استفاده می‌کنین و به اصطلاح آماتور هستین پس ممکنه بنظرتون بی‌معنی و مفهوم باشه!
- به زمان احتیاج داره. اگه یه توسعه دهنده فصلی نباشین، مجبور میشین یه قسمتی از زمان تحقیقات و آزمایش‌ها رو کم کنید، حتی اگه بحث سر خوندن یه سری وبلاگ یا کلاسهای آنلاین باشه.
- برای مشکل زدایی به وقت احتیاج داره. موقع تنظیم تگ ها مشکلات زیادی به‌وجود میاد که باید حل بشن! مخصوصاََ اگه به‌طور منظم تو کار مدیریت تگ نیسین خیلی راحت هرچی یاد گرفتین رو فراموش می‌کنین. تازه برای تگ های پیچیده‌تر، حتماََ به یه توسعه دهنده ماهر که بدونه وبسایت چطوری ساخته شده، نیاز دارین!
مواردی که می‌تونین در GTM ردیابی کنین
- رویدادها (کلیک‌های لینک، دانلود پیدیاف، اضافه کردن به کارت کلیک، پاک کردن از کارت کلیک)
- اسکرول ترکینگ
- فرم واگذاری
- کارت خرید واگذاری
- تعداد بازدیدکننده‌های ویدئو
- کلیک‌های لینک خارجی
حرف آخر
گوگل تگ منیجر اینجاست تا زندگی شما راحت‌تر بشه به شرط اینکه کار کردن با اون رو یاد بگیرین و سرخود سراغش نرین!
شما می‌تونین با استفاده از این ابزار هم تگ‌های ساده تولید کنین و هم پیچیده، اما لطفاََ تا جایی که امکان داره سراغ پیچیدگی نرین و آهسته و پیوسته قدم بردارین تا نتیجه مطلوب رو مشاهده کنین!
این اون چیزیه که هر کارشناس دیجیتال مارکتینگی باید سراغش بره و یه سر و سامونی به سایتش بده!
لطفاََ هر تجربه‌ای در استفاده با Google tag manager دارین با من به اشتراک بذارین، حتی می‌تونین نظر خودتون راجع به کارکرد ساده یا سختش رو بهم اطلاع بدین و تبادل نظر کنین!
ممنون از اطلاعات خوبی که گذاشتین، من میخواستم بدونم هر کسی بدون داشتن اطلاعات خاصی میتونه از گوگل تگ منیجر GTM استفاده کنه یا این که برای کار کردن با همچین چیزی حتما به یه سری اطلاعات تخصصی نیاز داریم؟