سند ثبت اختراع یا پتنت به انگلیسی Patent یا حق اختراع Patent Right حق انحصاری مخترع در زمینه استفاده و بهره‌برداری از اختراع یا ایده ثبت شده برای مدت زمان محدود است که از سوی نهاد متولی ثبت به وی داده می‌شود.
مدت زمان اعتبار حق اختراع عموما ۲۰ سال است گرچه این میزان در قوانین ثبت حق اختراع بعضی از کشورها متفاوت است.
حق اختراع یکی از انواع مالکیت فکری Intellectual Property در زمینه مالکیت صنعتی است و سند ثبت اختراع یا پتنت سندی فیزیکی یا الکترونیکی است که در نتیجه ثبت به مخترع یا صاحب ایده اعطا می‌شود.
محافظت از حق اختراع عموما شامل موارد زیر است:
- استفاده از موضوع اختراع
- تجاری سازی موضوع اختراع
- فروش یا عرضه موضوع اختراع
- توزیع موضوع اختراع
چه چیزهایی قابل ثبت به عنوان اختراع است
اختراع چیست؟ اختراع بر طبق تعریف سازمان جهانی مالکیت فکری، فرایند یا محصولی است که راهی جدید و خلاقانه برای انجام یک کار یا حل یک مشکل معرفی و ارائه کند.
در صورت تقاضای مخترع به منظور ثبت اختراع، از سوی دولت کشور متبوع، حق اختراع به منظور حمایت و حفاظت از حقوق مادی و معنوی مخترع به وی اعطا می‌شود.
دارنده گواهی حق اختراع با دریافت سند ثبت اختراع حقوق انحصاری در استفاده، تجاری سازی، عرضه و فروش موضوع اختراع خود دریافت خواهد کرد.
شرایط سه گانه موضوع اختراع
به منظور دریافت سند ثبت اختراع، موضوع اختراع باید دارای سه ویژگی باشد:
- تازگی و جدید بودن: موضوع اختراع باید تازه بوده و قبلا عرضه و ارائه نشده باشد.
- ابتکاری و خلاقانه بودن: موضوع اختراع باید نتیجه خلاقیت و مشمول ارائه یک راه جدید برای انجام کار یا حل یک مشکل شناخته شده باشد.
- سودمند و کاربردی بودن: موضوع اختراع باید قابل تبدیل شدن به یک محصول یا فرآیند صنعتی بوده و در عمل بتواند یخشی از مشکلات واقعی زندگی بشر را حل کند.
مراحل ثبت اختراع
مراحل ثبت اختراع داخلی
مراحل و نحوه ثبت اختراع در ایران به این شکل است که مخترع یا متقاضی پس از تکمیل اظهارنامه ثبت اختراع شامل مشخصات متقاضی و مشخصات اختراع آن را به همراه مدارک لازم در سامانه مالکیت فکری به نشانی اینترنتی iripo.ssaa.ir بارگذاری و ثبت کرده و کد پیگیری دریافت می‌کند. موضوع اختراع باید دارای شرایط سه گانه تازگی و جدید بودن، ابتکاری و خلاقانه بودن و سودمند و کاربردی بودن باشد.
ثبت اختراع در ایران
ثبت اختراع در ایران زیر نظر اداره ثبت اختراع در مرکز مالکیت معنوی انجام می‌شود. مرکز مالکیت معنوی یکی از مراکز وابسته به سازمان ثبت اسناد و املاک کشور است. این سازمان زیر نظر قوه قضائیه فعالیت می‌کند.
مزایای ثبت اختراع در ایران
ثبت اختراع دارای مزایای متعددی است. از جمله مزایای آن در ایران می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- امکان تجاری سازی و کسب درآمد پایدار
- امکان فروش و واگذاری سند ثبت اختراع (گواهی حق اختراع) در قالب عقد قرارداد و اجاره
- امکان تأسیس شرکت دانش بنیان
- امکان دریافت امتیازات متعدد در طی دوره خدمت ضرورت (سربازی)
- امکان استفاده از تسهیلات بنیاد ملی نخبگان
- امکان کاهش ریسک تولید در محصولات و فرایندهای خلاقانه
انواع ثبت اختراع
حق امتیاز ثبت اختراع در ایران بر دو نوع است:
- حق امتیاز محصول
- حق امتیاز فرایند
مورد اختراعی که به ثبت رسیده است را نمی‌توان بدون اجازه صریح دارنده حق امتیاز آن تجاری سازی کرد یا استفاده نموده و یا به فروش و عرضه رساند.
دارنده حق امتیاز اختراع یا سند ثبت اختراع می‌تواند با عقد قرارداد، اجازه استفاده یا تجاری سازی از موضوع اختراع خود را طی مدت حمایت به اشخاص حقیقی یا حقوقی واگذار کند.
هزینه ثبت اختراع
هزینه ثبت اختراع در ایران
| ردیف | اقلام هزینه | شخص حقیقی | شخص حقوقی | |
|---|---|---|---|---|
| ۱ | حق ثبت اظهارنامه و اظهارنامه تقسیمی | ۱۰.۰۰۰ | ۱۰۰.۰۰۰ | |
| ۲ | هزینه ثبت سالانه | سـال اول تا پنجم، هر سال معادل ۱۰۰۰۰۰ ریال سال ششم تا سال دهم، هرسال معادل ۲۰۰۰۰۰ ریال سال یازدهم تا پانزدهم، هرسال معادل ۳۰۰۰۰۰ ریال سال شانزدهم تا بیستم، هرسال معادل ۴۰۰۰۰۰ ریال | ۱۰ برابر مبلغ تعیین شده برای اشخاص حقیقی | |
| ۳ | جریمه تأخیر در پرداخت هزینه سالانه | معادل نصف قسط سالانه در دوره‌های پنج ساله مربوط | ||
| ۴ | هزینه استعلام برای انتقال، اجازه بهره‌برداری یا اعراض | ۵۰.۰۰۰ | ۵۰۰.۰۰۰ | |
| ۵ | حق ثبت انتقال قراردادی و قهری | ۳۰۰.۰۰۰ | ۳۰۰۰.۰۰۰ | |
| ۶ | حق ثبت مجوز بهره‌برداری یا فسخ و خاتمه آن | نصف هزینه انتقال قراردادی و قهری | ||
| ۷ | هزینه هربار اصلاح اظهارنامه و ضمائم آن | معادل حق ثبت اظهارنامه | ||
| ۸ | حق ثبت انتقال اظهارنامه یا اجازه بهره‌برداری از آن | ۵۰.۰۰۰ | ۵۰۰.۰۰۰ | |
| ۹ | حق ثبت تغییرات (غیر از انتقال مالکیت و اجازه بهره‌برداری) | ۵۰.۰۰۰ | ۵۰۰.۰۰۰ | |
| ۱۰ | هزینه صدور گواهی المثنی | ۱۰۰.۰۰۰ | ۱۰۰۰.۰۰۰ | |
| ۱۱ | هزینه رونوشت مصدق | ۵۰۰۰ | ۵۰.۰۰۰ | |
| ۱۲ | هزینه اخذ تأییدیه تسلیم اظهارنامه یا صدور گواهی نامه اختراع | ۱۵.۰۰۰ | ۱۵۰.۰۰۰ | |
| ۱۳ | هزینه رسیدگی به اعتراض به رد ثبت | ۵۰۰.۰۰۰ | ۷۵۰.۰۰۰ | |
| ۱۴ | هزینه رسیدگی به اعتراض به تقاضای ثبت | ۱.۵۰۰.۰۰۰ | ۳.۰۰۰.۰۰۰ | |
| ۱۵ | ودیعه تسیلم دادخواست ابطال به دادگاه | ۳.۰۰۰.۰۰۰ | ۴.۵۰۰.۰۰۰ | |
| ۱۶ | هزینه بررسی اظهارنامه ثبت بین‌المللی به عنوان اداره مبدأ | ۵۰.۰۰۰ | ۵۰۰.۰۰۰ | |
ثبت اختراع رایگان
سامانه ثبت اختراع در ایران
سامانه ثبت اختراع در ایران، مرکز مالکیت معنوی واقع در سازمان ثبت اسناد و املاک کشور وابسته به قوه قضائیه است. این سامانه را اغلب با نام اداره ثبت علائم تجاری و مالکیت معنوی نیز می‌شناسند.
آدرس و شماره تلفن سامانه ثبت اختراع مرکز مالکیت معنوی
آدرس اینترنتی سامانه ثبت اختراع https://iripo.ssaa.ir است.
آدرس مرکز مالکیت معنوی تهران – خیابان شهید فیاض بخش (ضلع شمالی پارک شهر) – ساختمان شماره ۳ سازمان ثبت اسناد و املاک کشور – مرکز مالکیت معنوی است.
شماره تلفن اداراه ثبت اختراع مرکز مالکیت معنوی ۰۲۱-۶۳۹۲۳۳۶۱ است.
مراحل ثبت نام در سامانه ثبت اختراع در ایران
به منظور ثبت نام در این سامانه لازم است تا متقاضی مراحل ثبت نام را طی کند:
- ابتدا در سامانه ثبت نام الکترونیک قضایی (سامانه ثنا) به نشانی https://sana.adliran.ir با مشخصات و تلفن همراه خود ثبت نام کنید.
- سپس عدد ۵ را به سرشماره ۲۰۱۲۱۲ پیامک کنید.
- در ادامه از طریق شماره گیری کد دستوری #۸۰* (برای مشترکین همراه اول) یا #۱۱*۵۵۵* (برای مشترکین ایرانسل) نسبت به خرید بسته مربوط اقدام نمایید.
- سپس نوع شخص (حقیقی یا حقوقی) و تابعیت (ایرانی یا غیر ایرانی) را انتخاب کنید.
- در مرحله بعد مشخصات هویتی متقاضی و نشانی اقامتگاه یا محل سکونت را وارد کنید.
- اگر به عنوان وکیل متقاضی اقدام به تکمیل و ارسال اظهارنامه اختراع می‌کنید، گزینه وکیل را علامت بزنید.
- مدارک مشخصات هویتی متقاضی شامل فایل اسکن کارت ملی و شناسنامه را در مرحله بعد بارگذاری کنید.
- در مرحله بعد ایمیل و شماره تلفن همراه متقاضی را تایید کنید.
- اگر شخص حقیقی هستید، در این مرحله حساب شما فعال و آماده استفاده است.
- اگر شخص حقوقی هستید، به عنوان دارنده حق امضا لازم است تا نسخه چاپی اقرارنامه‌ای که از سامانه ثبت نام دریافت نموده‌اید را به همراه اصل مدارک بارگذاری شده به یکی از دفاتر ثبت اسناد تحویل و درخواست دریافت گواهی امضا نمایید. پس از تایید گواهی امضا در دفترخانه اسناد رسمی، مجدد وارد سامانه شده و روی لینک تایید حساب کاربری با گواهی امضا کلیک کنید. در این مرحله لازم است تا کد شناسایی سامانه مالکیت معنوی، شناسه یکتای سند گواهی امضا، تاریخ سند گواهی امضا و رمز تصدیق سند گواهی امضا که از دفترخانه ثبت اسناد رسمی دریافت نموده‌اید را وارد کنید.
فرم و لیست دیدگاه
هنوز دیدگاهی وجود ندارد.