کنوانسیون برن در حمایت از آثار ادبی و هنری یا کنوانسیون حق تکثیر و کپی رایت برن که در سال ۱۸۸۶ در شهر برن سوئیس تصویب شد، از آثار و حقوق نویسندگان آنها حمایت می‌کند. این کنوانسیون در دسامبر سال ۱۸۸۷ برای کشورهای عضو لازم الاجرا شد.

این کنوانسیون به پدید آورندگاهی مانند نویسندگان، شاعران، نوازندگان، نقاشان یک ابزار جهت اعمال کنترل بر نحوه استفاده از آثارشان ارائه می‌کند.

نکته

کنوانسیون برن اولین و مهمترین سند جامع بین‌المللی در زمینه حقوق پدیدآورندگان است. سند این کنوانسیون مبنای شکل گیری رشته حقوق مالکیت فکری است.

این کنوانسیون بر پایه سه اصل اساسی کنوانسیون برن استوار است و همچنین شامل یک سری مقررات است که حداقل حمایت از آثار ادبی و هنری که باید اعطا شود را تعیین می‌کند. کنوانسیون برن همچنین شامل مقررات ویژه برای کشورهای در حال توسعه است.

اصلاحیه های کنوانسیون

متن کنوانسیون برن تا کنون بارها مورد تجدید نظر و اصلاح قرار گرفته است. مهمترین اصلاحیه های کنوانسیون برن عبراتند از:

  • اصلاحیه رم در سال ۱۹۲۸
  • اصلاحیه بروکسل در سال ۱۹۴۸
  • اصلاحیه استکهلم در سال ۱۹۶۷
  • اصلاحیه پاریس در سال ۱۹۷۱

خلاصه متن معاهده برن

متن کنوانسیون شامل ۳۸ ماده مفصل است. در اینجا به جای کل متن کنوانسیون، به خلاصه‌ای از آن می‌پردازیم تا برای کاربران قابل استفاده باشد.

سه اصل اساسی کنوانسیون

متن معاهده شامل سه اصل اساسی و حداقل حمایت ها است.

سه اصل اساسی معاهده برن عبارت است از:

  1. اصل رفتار ملی یا رفتار مشابه: آثاری که منشأ آن یکی از کشورهای متعهد است باید در هر یک از کشورهای متعهد دیگر از همان حمایتی برخوردار شوند که این کشورها به آثار اتباع خود اعطا می‌کنند. این شامل آثاری است که پدیدآورنده آنها تبعه یکی از کشورها است یا اثر برای اولین بار در آن کشور منتشر شده باشد.
  2. اصل حمایت خودکار: حفاظت و حمایت نباید مشروط به طی هیچگونه تشریفاتی باشد.
  3. اصل استقلال در حمایت: حمایت از اثر مستقل از وجود حمایت در کشور مبدأ اثر است. با این حال، اگر یک دولت متعهد مدت حمایت طولانی‌تری از حداقل مقرر در کنوانسیون برن را ارائه کند و اثر در کشور مبدأ مورد حمایت قرار نگیرد، می‌تواند پس از پایان حمایت در کشور مبدا، از حمایت خودداری کند.

حداقل استانداردهای حمایتی و مدت زمان حمایت

متن معاهده برن همچنین شامل حداقل استانداردهای حمایت از آثار است.

حداقل استانداردهای حمایت و مدت زمان حمایت عبارت است از:

  1. در مورد آثار، حمایت باید شامل «هر اثری در حوزه ادبی، علمی و هنری، به هر نحو یا شکل بیان آن» باشد (بند ۱ ماده ۲ کنوانسیون برن).
  2. با رعایت برخی از شروط، محدودیت‌ها و استثنائات مجاز، موارد زیر از جمله حقوقی هستند که باید به عنوان حقوق انحصاری بهره‌برداری شناخته شوند:
    • حق ترجمه
    • حق ایجاد اقتباس و تنظیم اثر
    • حق اجرای عمومی آثار صوتی، آثار تصویری و آثار صوتی تصویری
    • حق بازخوانی عمومی آثار ادبی
    • حق اطلاع رسانی و عرضه عمومی اجرای چنین آثاری
    • حق پخش صوتی و تصویری (کشورهای عضو می‌توانند به جای حق انحصاری، صرفاٌ حق دریافت سهم منصفانه را مقرر کنند)
    • حق تکثیر و نسخه‌برداری به هر شکل و با هر روشی (کشورهای عضو می‌توانند در موارد خاص اجازه تکثیر بدون مجوز را بدهند، مشروط بر اینکه تکثیر و نسخه‌برداری با بهره‌برداری عادی از اثر مغایرت نداشته باشد و به منافع مشروع پدیدآورنده به شکل غیر منطقی لطمه وارد نکند. کشورهای عضو می‌توانند در مورد ضبط دا از آثار موسیقی حق دریافت سهم منصفانه را مقرر کنند.)
    • حق استفاده از اثر به عنوان مبنایی برای یک اثر دیداری ـ شنیداری (سمعی و بصری) و حق تکثیر، توزیع، اجرای عمومی یا عرضه عمومی آن اثر دیداری ـ شنیداری (سمعی و بصری).

    کنوانسیون همچنین حقوق معنوی Moral Rights را مقرر می‌کند که عبارتست است از حق ادعای تألیف اثر و حق اعتراض به هر گونه تحریف و تغییر شکل یا سایر اصلاحات یا سایر اقدامات ناپسند در رابطه با اثر که به شهرت اثر یا پدیدآورنده آن لطمه وارد کند.

  3. در مورد مدت زمان حمایت، قاعده کلی این است که حمایت باید تا پایان پنجاهمین سال پس از مرگ پدید آورنده انجام شود. با این حال، استثناهایی برای این قاعده کلی وجود دارد. در مورد آثار بی نام یا با نام مستعار، مدت حمایت ۵۰ سال پس از عرضه عمومی قانونی اثر به پایان می رسد، مگر اینکه نام مستعار شکی در هویت نویسنده باقی نگذاشته باشد یا نویسنده هویت خود را در طول این مدت فاش کند که در این صورت (مورد دوم)، قاعده کلی اعمال می شود. در مورد آثار سمعی و بصری (سینمایی)، حداقل مدت حمایت ۵۰ سال پس از انتشار عمومی اثر (پخش عمومی) یا در صورت عدم وقوع چنین رویدادی، از زمان خلق اثر است. در مورد آثار هنری کاربردی و آثار عکاسی، مدت حمایت حداقل ۲۵ سال از زمان خلق اثر است.

کنوانسیون برن pdf

به زودی فایل PDF متن کنوانسیون برن در این صفحه برای دانلود کاربران قرار خواهد گرفت.

بند ۱ ماده ۳ کنوانسیون برن

 

ترجمه کنوانسیون برن

 

تلفظ کنوانسیون برن

تلفظ دقیق کنوانسیون برن به زبان انگلیسی را میتوانید در این لینک بشنوید:

مثال

تلفظ دقیق انگلیسی Berne Convention

کنوانسیون پاریس

کنوانسیون رم

کنوانسیون تریپس

نکته

این نوشته به مرور زمان تکمیل می‌شود. لذا بهتر است که لینک این صفحه را Bookmark کنید.